نباید به مسائل آموزشی و پژوهشی گردشگری به عنوان هزینه بنگریم

به گزارش روابط عمومی سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی، دکتر ناصر رضائی امروز 4 اردیبهشت ماه در ششمین سمینار نوروزی که توسط پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان رضوی برگزار شد، با اشاره به ضرورت توجه به مساله گردشگری در کشور اظهار کرد: متاسفانه به موضوع گردشگری در کشورمان تا زمان آغاز تحریم‌ها و مشکلاتی که در پی فروش نفت در دنیا برایمان ایجاد شد توجهی صورت نمی‌گرفت تا زمانی که بر اساس آمارها اعلام شد یک میلیارد و 600 میلیون گردشگر در دنیا وجود دارد که هزینه کرد متوسط آنان در مقاصد گردشگری‌شان 1200 دلار است.

وی تاکید کرد: با توجه به سابقه غنی فرهنگی و تاریخی کشورمان، در صورتی که حضور ایران در مسائل مربوط به گردشگری در دنیا کمرنگ شود، کل تاریخ دنیا با چالش مواجه خواهد شد.

رضائی به تدوین سند راهبردی و برنامه ملی گردشگری در کشور اشاره و تصریح کرد: با این وجود، اسناد فوق جزو اولویت‌های صنعت گردشگری نیست.

رئیس پژوهشکده گردشگری پژوهشگاه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور بر ضرورت حمایت از ذینفعان و بخش خصوصی گردشگری در کشور تاکید و عنوان کرد: نه تنها از بخش خصوصی گردشگری حمایتی نمی‌شود بلکه در کار آنها هم کارشکنی انجام می‌شود.

رضائی به اهمیت مباحث آموزشی اعم از رسمی و غیررسمی در گردشگری اشاره و خاطرنشان کرد: تا زمانی که به مباحث آموزشی و پژوهشی این صنعت در کشور به عنوان هزینه بنگریم، آسیب بزرگی به بخش گردشگری وارد کرده‌ایم.

سهم ثابت سفرهای تفریحی

در ادامه این نشست دکتر ندا رضوی‌زاده، عضو هیات علمی گروه پژوهشی جامعه شناسی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی، گفت: بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران و در طی سال های 90 تا 98، 22 استان مقصد انتخاب و در 7 مجموعه سازماندهی شد.

به گفته وی، این 7 مجموعه شامل پایتخت (استان تهران)، مجموعه زیارتی(خراسان رضوی و قم)، مجموعه میراثی (فارس، اصفهان، یزد و کرمان)، مجموعه طبیعی نوار شمالی (گلستان، مازندران، گیلان)، مجموعه غرب و شمال غرب (همدان، اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، کرمانشاه، کردستان، ایلام، لرستان)، مجموعه تجاری جنوب (هرمزگان، سیستان و بلوچستان) و مجموعه طبیعی جنوب (خوزستان و بوشهر) می‌باشند.

وی با اشاره به اینکه میانگین نرخ رشد تعداد گردشگران در طی سال‌های 90 تا 98 برای مجموعه‌های فوق در حدود 4 درصد بود، ادامه داد: میانگین نرخ رشد تعداد گردشگران برای مجموعه تجاری جنوب 18 درصد، پایتخت 6 درصد، طبیعی نوار شمالی 5 درصد، طبیعی نوار جنوبی 5 درصد، میراثی 4 درصد، زیارتی درصد و مجموعه غرب و شمال غرب 2 درصد بوده است.

عضو هیات علمی گروه پژوهشی جامعه شناسی پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی تصریح کرد: این آمارها نشان می دهد که سهم سفرهای با هدف زیارت به کندی در حال کاهش است، در حالی که سهم سفرهای دیدار بستگان و آشنایان افزایش نسبی داشته و سهم سفرهای با هدف تفریحی با نوسان کمی تقریبا ثابت است.

به گفته رضوی زاده، بر اساس این آمار،  نرخ رشد سفرها به خراسان رضوی (مشهد)  27 درصد بوده و این در حالی است که نرخ رشد سفرهای کل کشور 42 درصد بوده است.

در ادامه این نشست، دکتر علی رهنما، عضو پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی به تشریح پژوهشی تحت عنوان الگوی اسکان زائرین مشهد در طی نوروز سا‌ل‌های 1401 الی 1403 که توسط این پژوهشکده انجام گرفته است پرداخت و گفت: بر اساس این مطالعه و در طی این مدت میزان ماندگاری زائران در مشهد 5 شب بوده است، علاوه بر آن 90 درصد زائران به صورت مستقل و 10 درصد به صورت گروهی به مشهد سفر کرده‌اند.

وی با اشاره به اینکه در طی این مدت 60 درصد از زائران به دلیل شرایط اقتصادی در اسکان‌های ارزان قیمت سکونت داشته‌اند، بیان کرد: سرانه هزینه زائران در طی نوروز 1401 ، یک میلیون و 700 هزار تومان، در نوروز 1402، 3 میلیون تومان و در نوروز 1403 سه میلیون و 400 هزار تومان بوده است.

عضو پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی با بیان به اینکه زائران با کاهش هزینه های حمل و نقل، انتخاب محل اسکان ارزان‌تر، کاهش مدت اقامت، کاهش خرید سوغات و کاهش خریدهای شخصی هزینه کرد خود در مشهد را جبران کرده‌اند، خاطرنشان کرد: متوسط درآمد سرپرستان خانواری که به مشهد سفر کرده‌اند متوسط و کمتر بوده است.

در بخش دیگری از این جلسه، رضا رضوانی، عضو پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی گفت: مقاصد گردشگری دارای چرخه عمر هستند و در صورت نداشتن تمهیدات مناسب دچار افول خواهند شد.