توسعه سلول‌درمانی نیاز به تغییر قوانین دارد

به گزارش روابط عمومی سازمان جهاددانشگاهی خراسان روی، دکتر احمدرضا بهرامی، امروز ۲۹ دی‌ماه در نشست خبری سومین کنگره بین‌المللی سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی که در سازمان مرکزی جهاددانشگاهی خراسان رضوی برگزار شد، عنوان کرد: حدود ۲۰ سال است که در کشور تصمیم گرفته‌ایم به حوزه‌های نوین تکنولوژی ورود پیدا کنیم. این امر در دنیا مصادف شده با انقلاب‌های تکنولوژیک که در یک تصمیم ملی، یکی از اولویت‌های کشور، در اسناد بالادستی، ورود به عرصه‌هایی مانند سلول‌های بنیادی است.

وی افزود: سالیان زیادی گذشت که این تکنولوژی را بیاموزیم، منتقل کنیم و زیرساخت‌ها را آماده کنیم. درحال حاضر در فرازی از تاریخ ۲۰ ساله هستیم که بتوانیم چگونه از این علم بهره‌برداری کنیم. افرادی که تکنولوژی را توسعه دادند باید  از منافع این تکنولوژی بهره‌مند شوند. این علم، نیاز به شناسایی و بهره‌وری دارد و این اتفاقات در گردهمایی‌هایی این‌چنینی قابل تصور است.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به اینکه، «ما در سومین کنگره بین‌المللی سلول‌های بنیادی می‌خواهیم، بیشتر به مواردی که قابل بهره‌برداری و کاربردی است، چه در عرصه کلینیک و چه در دیگر صنایع و اقتصاد بپردازیم»، عنوان کرد: در آینده به نوآوری در سلول‌های بنیادی فکر می‌کنیم تا به عرصه‌های نوآورانه بپردازیم. جهاددانشگاهی، دانشگاه فردوسی و علوم پزشکی مشهد، انجمن ژنتیک، شهرداری مشهد و... از جمله مراکز دخیل در برگزاری این کنگره هستند.

دبیر سومین کنگره بین‌المللی سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی با بیان اینکه «در این کنگره، گردآوری و تبادل توانمندی‌ها را از جنبه اقتصادی، تکنولوژی و دیگر موارد به اشتراک می‌گذاریم»، اظهار کرد:  برگزاری این کنگره چند مزیت دارد  که انسجام جریان دانش به کاربرد آن، بستگی دارد و با حضور بخش کلینیک و دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد، هماهنگی علوم با فنون اتفاق خواهد افتاد.

بهرامی مطرح کرد: در این کنگره به توسعه روش‌مند استانداردهای درمانی  فکر می‌کنیم و روش‌های  استاندارد درمانی را انتقال می‌دهیم. امیدواریم در این کنگره بین‌المللی، مهمانان شاخصی داشته‌باشیم که به انتقال تکنولوژی، افزایش ظرفیت‌های توریست درمانی و ارتقاء سطح رفاه شهروندان کمک خواهد کرد.

وی در خصوص نتایج عملیاتی پس از برگزاری چنین کنگره‌هایی، اظهار کرد: کنگره‌ها خیلی وظیفه عملیاتی ندارند. خروجی‌ای که  برای آن‌ها تعریف شده‌ این است که افراد با یکدیگر هم‌فکری کنند و از انحراف جریان پیشگیری شود. اگر در مشهد نمی‌دانستیم که استفاده از سلول‌های بنیادی جنینی در دنیا منسوخ شده به همان راه ادامه می‌دادیم. در دهه اول ورود سلول‌های بنیادی به کشور سرمایه‌گذاری بر روی سلول‌های بنیادی جنین مطرح بوده است. اگر چنین کنگره‌هایی نبود، الان در کجای قضیه بودیم؟ کنگره‌ها و کنفرانس‌ها محل تبادل نظر برای پیشگیری و اصلاح فرآیندهاست.

وی ادامه داد: اگر کنگره‌های قبلی برگزار نمی‌شد، خراسان و مشهد به استفاده از ﺳﻠول‌های ﺑﻨﯿﺎدی مزانشیمی معروف نمی‌شد. پس از هر کنگره جریان‌های جدید شروع می‌شوند و مباحثی که ممکن است لازم نباشند را حذف می‌کنند. پویایی از ویژگی‌های تکنولوژی‌های جدید است.

بهرامی در خصوص دستاوردهای کنگره‌ قبلی سلول‌های بنیادی، گفت: این کنگره باعث شد چندین دانشجو با آزمایشگاه‌های بسیار پیشرفته جهان ارتباط بگیرند و با فناوری‌های به‌روز آن‌ها آشنا شوند، همچنین چندین استاد شاخص به عنوان استاد وابسته با دانشگاه فردوسی قرارداد بسته‌اند.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به اینکه، «تکنولوژی این علم را، هم توسعه و هم انتقال داده‌ایم و در این امر شکی نیست»، اظهار کرد:  سرمایه‌گذاری برای زیرساخت‌ها  چه در منابع انسانی و چه فیزیکی انجام شده و  وظیفه خودمان را در این زمینه انجام داده‌ایم.

دبیر سومین کنگره بین‌المللی سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی با بیان این پرسش که «چرا بهره‌برداری از دستاوردهای علمی اتفاق نمی‌افتد؟»، گفت: در یک مطالبه علمی، قطعاً یکسری مشکلاتی است و اجازه نمی‌دهند که بهره‌برداری از این دستاوردهای قابل افتخار ملی را رونمایی کنیم. توسعه، نوآوری و انتقال تکنولوژی و تامین زیرساخت‌ها از وظایف ما بوده که انجام شده است.

وی ادامه داد: در کشور ما منابع عظیم علمی و زیرساختی و دانش‌ در جایی قرار دارند  و سیاست‌های بهره‌وری اقتصادی و تبدیل به ثروت در جایی دیگر. قطعاً در بخش اول مشکلی وجود ندارد. منابع انسانی  و کسانی که در دانش و تبدیل دانش به تکنولوژی مشارکت اصلی دارند، کسانی نیستند که برای بهره‌برداری در کلینیک یا در بخش‌های کاربردی به بازی گرفته شوند. تمام این موارد، به دلیل مشکلات در حوزه قوانین است. در جایی بسیار عمیق و استاندارد در سطح جهانی حرکت می‌کنیم و در کاربرد، با قوانین متعددی از بکارگیری متخصصان توسعه‌گر اجتناب می‌کنند.

وی خاطر نشان کرد: قطعاً آن‌هایی که شروع کننده این جریان فاخر علمی در کشور در بهره‌برداری از این جریان تکنولوژیک و علمی،  چه در تدوین قوانین و استانداردها و چه در توسعه کاربردی نقش داشته‌اند، به کار گرفته نمی‌شوند.  درد ما از  این جدایی است. از کسی گلایه نداریم اما این هم‌گرایی را نمی‌بینیم و باید دلیلش را پیدا کنیم.

بهرامی با اشاره به اینکه «منابع عظیم دانشی از منابع بهره‌برداری جدا افتاده‌اند و به هم گره نخورده‌اند»، بیان کرد: برای  بهره‌برداری از دانش، از متخصص استفاده نمی‌شود به همین دلیل، این متخصص، یا  زمینه را رها می‌کند، یا به خارج از کشور می‌رود. در کشور ما به سلول‌های بنیادی، سطحی نگاه می‌شود و  سلول‌های بنیادی را تنها بیرون کشیدن مایعی از فردی و منتقل کردن به فردی دیگر می‌بینیم.

دبیر سومین کنگره بین‌المللی سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی، خاطر نشان کرد: شاید گاهی چنین واگرایی‌هایی هدفمند باشد. باید کمیته‌ای برای سلول‌درمانی در  وزارت علوم، تحقیقات و فناوری داشته باشیم،  هر نهادی که در حال حاضر در حال فعالیت است، خودجوش کار می‌کند.  پیشنهاد ما این است تا کمیته تخصصی برای زیست‌شناسان تشکیل شود تا بتوانند تخصصی به موضوعات بپردازند.