«تأثیر شیوع کرونا بر ناشران و کتابفروشان»

به گزارش روابط عمومی سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی، در این یادداشت آمده است که : از چند سال قبل، ابتدا پس از حذف یارانه حمایتی وزارت ارشاد، و پس از آن بالارفتن تدریجی تورم و طبیعتاً بالارفتن هزینه‌های اقتصادی خانوارها، رفته‌رفته کتاب از اولویت‌ خانواده‌ها خارج شد و در فهرست کالاهای کم‌اولویت قرار گرفت. تا اینکه در سال گذشته، وضعیت به‌جایی رسید که تعداد زیادی از ناشران و کتابفروشان، عطای این حرفه را به لقایش بخشیدند و تلاش کردند در این وضعیت، با حرفه‌ای دیگر گذران زندگی کنند.

ناشران و کتابفروشانی که اکنون همچنان فعال هستند جزو معدود ناشرانی محسوب می‌شوند که با رویکرد فرهنگی، این فعالیت را شروع کرده‌اند و با همین رویکرد آن را ادامه می‌دهند. به همین خاطر مشکلات جاری، فشار را هر روز بر آنان بیشتر می‌کند. مهمترین بحران کشور، یعنی همه‌گیری کرونا نیز به مشکلات قبلی افزوده است. متأسفانه این بحران باعث تعطیلی مراکز آموزشی و دانشگاهی و به تبع آن تعطیلی کسب‌وکارهای مرتبط شده است. کتابفروشی‌ها حتی قبل از شیوع کرونا هم کم‌رونق بودند و حالا با کرونا، رکود آنها بیشتر هم شده است. به‌نظر می‌رسد کتابفروشی‌ها خودشان آنقدر دچار رکود شده بودند که حتی نیاز به اعلام رسمی تعطیلی کسب‌وکار آنها نبود با این‌حال اعلام رسمی تعطیلی، طبیعتاً باعث متضرر شدن بسیاری از فعالان این حوزه شده است.

دریافت تلفنی سفارشات و ارسال با پیک یا پست، راهکار جایگزینی است که با عدم حضور فیزیکی متقاضیان، گسترش ویروس را به‌حداقل می‌رساند، اما نتایج اقتصادی مثبت آن برای این صنف، چندان قابل توجه نیست. چراکه عواید آن قطعاً به‌تنهایی جوابگوی هزینه‌های جاری یک کتابفروشی یا یک انتشارات نیست.

به نظر می‌رسد در شرایط فعلی، اگر از بسیاری از اصناف، به‌ویژه کتابفروشان و ناشران، از طرف دولت و مراجع ذیربط حمایت نشوند، آینده روشنی در انتظار آنان نخواهد بود. بر همین اساس، راهکارهای زیر برای بهبود وضعیت فعلی پیشنهاد می‌شود:

۱- اختصاص بودجه از طرف وزارت ارشاد به‌منظور خرید بخشی از کتب چاپی ناشران.

۲- اختصاص بودجه از طرف شهرداری‌ها برای تهیه بن‌های خرید کتاب و توزیع آنها بین کارمندان، دانشجویان، دانش‌آموزان و عموم مردم.

۳- حمایت شهرداری‌ها از کتابفروشان، در زمینه به‌تعویق انداختن دریافت عوارض و هرگونه وجوه صنفی.

۴- تبلیغ گسترده و هدفمند و شایسته رسانه‌های سراسری به‌ویژه صداوسیما، در مورد کتاب و کتاب‌خوانی و به‌عنوان مثال، اجرای زنده برنامه‌های تولیدی مرتبط در کتابفروشی‌های منتخب.

۵- لغو نمایشگاه بین‌المللی کتاب امسال، به‌منظور جلوگیری از عدم رکود بیشتر کتابفروشی‌ها.